IoT ile İlgili Bilinmesi Gereken 15 Terim - 3

IoT Hakkında Öne Çıkan Kavramlar

Nesnelerin İnterneti alanında öne çıkan kavramları açıklamaya devam ediyoruz. Bu üçüncü yazımızda da 15 terim hakkında sizi bilgilendirmiş olacağız. Birinci yazımıza göz atmak için buraya, ikinci yazımıza göz atmak içinse buraya tıklayabilirsiniz.

Akıllı Sayaç: Enerji tüketimi (gaz, elektrik) ile ilgili verileri toplayan ve bunları enerji şirketine ve veya tüketiciye geri ileten elektronik cihazdır. İki yönlü iletişimi etkinleştiren akıllı sayaçlar, IoT (Internet of Things - Nesnelerin İnterneti) cihaz bilgilerini toplamakta ve merkezi ağa iletmektedirler.

Akış Tabanlı Programlama (Flow-Based Programming): Program adımlarının, bir tür kanaldan veri ileterek birbirleriyle iletişim kurduğu veri akışı programlamasıdır. Kanallar daha büyük sistem tarafından yönetilmekte, bağlı bileşenlerin girdi ve çıktı işlemlerine odaklanmasını serbest bırakmaktadır.

Chirps: IoT'deki "şeylerin" iletişim kurmasına ve değiş tokuş yapmasına izin veren daha hafif, amaca yönelik oluşturulmuş protokollerdir. Esas olarak makineden makineye iletişim için tasarlanmışlardır. Açık kaynaklı bir yapıya, özel veri alanlarına ve basit bir sağlama toplamına sahiplerdir.

Düşük Güçlü Cihazlar (Low-Power Devices): Geleneksel cihazlardan daha az elektrik gücü kullanmak üzere tasarlanmış elektronik cihazlardır. Bunlar, IoT'nin başarısı için gereklidir, çünkü sensörler daha gelişmiş hâle geldikçe cihazların manuel bakım veya veri kaybı olmadan daha uzun süre çalışabilmesi gerekir.

Ev Otomasyonu (Home Automation): Bir evdeki elektronik cihazların kontrolüne ve yönetimine izin veren bir donanım ve yazılım çözümleri kombinasyonudur. Akıllı evlerle birlikte ev otomasyonu kavramı da son yıllarda adından oldukça söz ettirmektedir. 

Hizmet Kalitesi (Quality of Service): QoS olarak kısaltılan kavramın işlevi, IoT bağlantısına güvenilir bir omurga sağlamak için ağ yeteneklerini ve kaynaklarını yönetmektir. Güvenli ve öngörülebilir hizmetler sunmak için QoS, trafiği sınıflandırarak ve kanal limitlerini kaydederek gecikmeleri, bant genişliğini ve paket kaybını yönetebilir. Etkin bir QoS yönetimi uygulandığında, neredeyse gerçek zamanlı olarak uyarıları veya diğer yüksek öncelikli mesajları alma şansı yüksektir.

IoT Bulut Platformu (IoT Cloud Platform): Bir dizi hizmetle bulut platformları ve IoT cihazları tarafından sağlanan servisler arasındaki entegrasyon sürecini basitleştiren bulut platformudur. Bazı platformlar, geliştirme araçları ve veri analizi yetenekleri içermektedir.

MOTE: Esas olarak Kuzey Amerika'da kullanılmaktadır ve IoT'deki bir "uç noktaya" atıfta bulunmaktadır. Düğüm olarak da bilinen MOTE,  genellikle fiziksel dünyadaki genel bir sensörü ifade etmektedir. Sensör, veri toplama, işleme ve IoT ağındaki diğer bağlı düğümlerle iletişim kurma görevlerini yerine getirmektedir.

Ortam Erişim Kontrolü (MAC): İngilizcesi Media Access Control’dür. Bir ağdaki iki alt katmandan biri olan MAC adresi, fiziksel ortamın (radyo dalgaları veya kablo sinyalleri) verileri ileri-geri iletmek için organize edilmesini sağlayan benzersiz bir tanımlayıcıdır. Üst katman protokolleri, karmaşık ve işleyen ağlar üretmek için MAC katmanına güvenir.

TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol): İnternet tabanlı iletişim için temel standart protokoldür. Bazı kablosuz sistemler, yayın sinyallerinin ek yükünü azaltmak için TCP/IP'yi kırmaktadır. Bu protokol, TCP katmanındaki veri paketlerini ve bu paketlerin IP katmanında adreslemesini yönetmektedir. Bu protokol ile ağ geçitleri verileri tanıyabilir ve yönlendirebilir.

Ultra Geniş Bant (Ultra-Wide Band-UWB): Frekans olarak çok zayıf, çok geniş bir RF enerjisi atımı yayan bir kıvılcım aralığı vericisidir. Çoğunlukla sinyallerin yerini belirlemek için kullanılır. Geniş sinyal bant genişlikleri, mesafeyi ölçmek için iyidir. UWB, kısa ve dar darbeler üreterek çalışır ve varlık takibi ve filo/envanter yönetimi için iyi bir seçenek olabilir.

Yapı Zayıflaması (Structure Attenuation): Bir ortam yoluyla radyo dalgalarının yoğunluğundaki kaybı ifade etmektedir. Bir duvardan geçen radyo dalgaları gibi. Yapı zayıflaması, IoT'de veri iletimini yavaşlatabilir. Tekrarlayıcılar bu sorunu çözmek için kullanılabilir.

Yazılım Tanımlı Ağ (Software Defined Networking-SDN): Donanımdan bilgi akışının denetimini ayıran ve bunu bir yazılım denetleyicisine veren ağ oluşturma yaklaşımıdır. Daha az verinin kablosuz olarak iletilmesine izin vererek onu IoT ağları için potansiyel bir strateji hâline getirir.

ZigBee: Kişisel alan ağları (PAN) için düşük güçlü dijital radyo sinyallerini kullanmak üzere tasarlanmış olan kablosuz iletişim için açık bir standarttır. Düşük veri aktarım hızı, enerji verimliliği ve güvenlik gerektiren ağlar oluşturmak için kullanılır.

Z-Wave: Uzaktan kumanda uygulamaları için özel olarak tasarlanmıştır. Düşük güçlü bir radyo frekansı teknolojisi kullanarak iletişim kuran ev otomasyonu için kablosuz bir protokoldür.