Iot'de Veri Tazeliğinin Önemi
12 Mayıs 2021

Iot'de Veri Tazeliğinin Önemi

IoT'de Veri Tazeliği Neden Önemlidir?

Bazı uzmanlar IoT (Nesnelerin İnteneti) sistemlerdeki sensör verilerinin güncelliğinin, bu bilgilerin ağ üzerindeki dolaşımlarının ne kadar hızlı olduğundan daha önemli olduğunu düşünüyor. Bu nedenle de IoT sistemleri oluşturan ağlardaki veri dolaşımı hakkında yeni tasarılar ortaya koyuyorlar. Verileri hızlı iletmenin yanı sıra, iletilen verilerin tazeliğinin de bir o kadar önemli olduğu çıkarımı üzerinden geliştirilen bu tasarılar; görevi verileri elde etmek olan sensörlerin, ağdaki dolaşıma mümkün olan en güncel verileri gönderebilmesini sağlamayı hedefliyor. Ne var ki bu noktada, IoT sistemlerde kullanılan ağların bant genişliği kısıtlamaları, bütün verilerin aynı anda gönderilememesine sebep oluyor ve uzmanları farklı çözümler aramaya zorluyor.

Dronelar, otonom arabalar ve IoT teknolojinden yararlanan diğer pek çok cihaz, düzgün çalışmak için en güncel verilere ihtiyaç duyar. Kesintisiz olarak ağa bağlı araçlar, güncellik bakımından bir standarda sahip olmayan, eski ve yeni verileri aynı anda kullanarak çalışmak zorundadırlar.

Günümüzde, veri tazeliği üzerine değerlendirmeler yapan araştırmacılar, sistemlerdeki verilerin güncellik düzeyinin ağa bağlı cihazları daha çok ve doğrudan etkilediğini söylüyorlar. Güncel olmayan verilerin ağdaki aygıtlar açısından değerini kaybettiğini belirtiyorlar.
Uzmanlar bu konudaki çözümün; IoT sistemlerde, her düğüm hakkında bir dizin oluşturacak bir algoritma kullanmaktan geçtiğini ifade ediyor. Verinin tazeliği, iletilen kanalın kalitesi ve elle ayarlanan düğüm önceliği gibi faktörler, söz konusu dizinin oluşturulmasına hizmet eden değişkenler olarak iş görüyorlar. Bu değişkenleri dikkate alan bir algoritmayla çalışan dizin; veri kaynaklarını akıcı bir şekilde önceliklendirebiliyor, veri trafiğini optimize ediyor ve bunu yaparken sistemde oluşabilecek aşırı yüklemelerin önüne geçiyor.

Basit bir ağ, sensör verilerini sağlayan yalnızca bir veri alıcısıyla çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Herhangi bir anda, yalnızca bir düğümden ve bir veri kanalı üzerinden gelen verilerin sistemde doğru bir şekilde işlenebilmesi, ancak veri alıcısının diğer tüm düğümlerden de en güncel verileri almasıyla mümkündür.
Bu nedenle sistemlerdeki veri tazeliğini denetleyecek olan dizin, daha yüksek indeks değerine sahip düğümlere öncelik veren bir algoritmaya sahip olmalıdır. Böylece sistem üzerinde dolaşıma giren ve güncelliği doğrulanmış olan veriler, şüpheli bir bağlantı üzerinden gelen ve güncelliği tartışmalı olan verilere göre dizinde ”anbean” daha yüksek puanlarla indekslenir. Bununla birlikte güvenilir bir bağlantı üzerinden gelen eski veriler, güvenilirliği tartışmalı bir bağlantı üzerinden gelen yeni verilere göre de daha yüksek puanla dizine eklenir. Sisteme daha yeni, daha hızlı bir IoT cihazı eklendiğinde ise, manuel olarak dizinde daha yüksek bir öncelikte konumlandırılabilir.

Geliştirilen bu tarz bir algoritma, verilerin kendi kendine tazelendiği ağlar üzerinden, birden çok istasyonun dahil olduğu operasyonlar oluşturulmasına hizmet edecektir.

Kablosuz Verilerin Güvenliğini Sağlama

Daha geniş çaplı ve kablosuz ağlar üzerinden şekillenen IoT sistemlerin “sağlığı” için uzmanlar tarafından başkaca adımlar da atılıyor. Bir grup uzman, verilerin tazeliği fikrinden bağımsız olarak, kablosuz ağda dolaşımda olan verileri daha iyi korumanın yolları üzerinde çalışıyor. Bu muhtemelen, IoT sistemler günlük hayatımızda daha fazla alanda karşımıza çıkacak biçimde yaygınlaştıkça önemi artacak bir sorun.

Araştırmacılar bir çözüm olarak; veri paketlerinin, bilgisayar korsanlarının onları yakalayamayacağı kadar hızlı frekanslar arasında rastgele taşınmasını öneriyorlar. Bu, şu anda da kullanılan bir “frekans atlaması” biçimidir ve bu metodla verilerin gönderildiği kanalların frekansları mikrosaniye cinsinden her “bit”te değiştirilir. Başka bir deyişle, önemli ölçüde daha hızlı ve daha yoğun olduğu kadar, güvenlik açısından da daha güçlü bir bağlantı sağlanmış olur.

Sizler de, Ankaref çatısı altında geliştirdiğimiz IoT çözümlerden kuruluşunuza uygun olanları kullanarak günümüz gelişmelerine ayak uydurabilirsiniz. Bir sonraki Ankaref Blog yazımızda buluşuncaya kadar, Nesnelerin İnterneti’nin (IoT) tarihi ile ilgili bilgiler içeren Nesnelerin İnterneti (IoT) Tarihine Yolculuk başlıklı yazımızı da okumak isteyebilirsiniz. Bir başka Ankaref Blog yazısında görüşünceye dek, hoşçakalın.